Westraven - Cloisonné siertegels

                

Informatie


In het verleden is door Marcel Hermans reeds een boek geschreven betreffende WESTRAVEN. Ik zal mede uit dit boek wat gegevens overnemen aangevuld met eigen opmerkingen! Dit ter informatie voor verzamelaars en belangstellenden voor cloisonné tegels.
De fabriek

De Faience en tegelfabriek WESTRAVEN v/h Gebroeders Ravesteijn was gelegen in de Utrechtse wijk WESTRAVEN
Naast diverse andere items werden  van 1923 - 1965 o.a. cloisonne tegels vervaardigd. De fabriek was in die tijd gelegen aan de Vaartse Rijn





Introduktie cloisonné tegels

"Cloison" is het Franse woord voor verhoging, dijkje of tussenschot. Bij de tegels zijn dat dus de reliefverhogingen op de tegel. Bekijken we het basisprodukt - een cremekleurige tegel - mat aan de voorzijde de ongekleurde afbeelding ( zie foto) dan zien we heel duidelijk de verhogingen die op de tegel aanwezig zijn. Deze verhogingen dienen als afscheiding tussen de diverse op de tegel aanwezige kleuren. Verderop zal ik het fabricageproces beschrijven!
De closonne items zijn eenvoudig onder te verdelen in een viertal verschillende catagorieen
- Siertegels met diverse onderwerpen.              Tegels met meestal een smalle rand en twee ophanggaatjes
- Siertegels met stads- of familiewapens           Tegels met eveneens een smalle rand en twee ophanggaatjes


Grondstoffen

Een cloisonné tegel werd vervaardigd van cloisonné- of ornamentaarde.
Deze aarde bestond uit :
- verschillende aardesoorten
- fijne chamotte
- fijngemalen vuurvast puin.


Hulpmiddelen

Diverse hulpmiddelen werden bij de vervaardiging van deze tegels toegepast:
-  Sjabloon of doorslagpapier
- Houtskooldotje (flanellen doekje)
- Pennen en schrapers
- Waaierpenseel voor vervaardiging van de randen
- Gips- of later rubbervorm
- Later een tegelpers
- Strijk- of Pouleermes



Vaklieden

Vervaardiging van dze tegels vereiste het nodige vakmanschap van diverse personen die bij het produktieproces betrokken waren. Elk van deze personen had een duidelijke afgescheiden taakstelling waarbij we kunnen denken aan:
- Ontwerpers
- Modelmaker of gipsgieter
- Spuiters of glazuurders


Voorbereidingswerk moeder- / werktegel

 -  Ongegraveerde vorm van gips
 -  Tekening aanbrengen dmv ingegroefde lijnen geeft moedervorm
 -  Maken van meerdere werkvormen uit klei



Produktieproces eigenlijke cloisonné tegel

Het produktieproces bestaat uit een aantal stappen, hieronder weergegeven:
-      Ontwerptekening
-      Goed- of afkeuring ontwerp
-      Vervaardiging werktegel - zie hierboven
-     Persen cloisonné tegel
-     Droging tegel  
 

-      Aanbrengen glazuren aan de hand van de ontwerptekening
-      Bakken 1e fase

Eventueel extra
-      Aanbrengen glazuren rood en/of goud
-      Bakken 2e fase  



Stempels

Bij WESTRAVEN werden zowel houten als (later ) metalen stempels toegepast voor het vervaardigen van de moeder of werktegel

    
                           
Klik op de afbeelding voor een grotere weergave
Belgique                                Eindhoven                                       Norg 


Merktekens

Cloisonné siertegels van WR zijn aan de achterzijde voorzien van een opgedrukt merkteken/logo meestal bestaande uit twee raven met de tekst WESTRAVEN. Diverse merktekens/logo's werden toegepast tijdens de productie jaren
Onderstaand zijn een aantal merktekens weergegeven:

                                         
Klik op de afbeelding voor een grotere weergave
    
   A                                  B                                  C                                D                                    E

A:
Smalle strepen, Omstreeks 1923

B: Brede strepen, Omstreeks 1923-1934
C: Verschillende omkadering
D: Omstreeks 1955/1960, dubbele gaatjes
E:
Reclame of gelegenheidstekst


                                                                                                                          I  TERUG NAAR STARTPAGINA   I